Musahiplik (Yol Kardeşliği) 

Musahiplik (Alevi halkın deyimiyle müsahiplik), Alevilerde yol kardeşliği anlamında kullanılır. Bu kardeşlik "kan kardeşliği", "kan bağıyla akrabalık" dışında kurulan toplumsal bir akrabalıktır.

Cem törenleri esas olarak iki türlü yapılır. Birincisi yediden yetmişe herkesin katıldığı cemlerdir. Bunların sınırı oldukça geniştir. Adına "Birlik cemi" de denir. Bu cemler daha çok genç kız ve erkeklere öğretmek amacıyla yapılır. İkinci tür cemler ise daha dar bir kesimin katıldığı cemlerdir. İşte bu cemlere sadece evli veya musahip olan çiftler katılır. Bu cemlere "Görgü cemleri" de denir. Bu cemlerdeki katılımcılar bir anlamda müsahip olmuş, yola (tarikata) girmiş olanlardır. Burada her şey daha disiplinli ve kuralcıdır. Musahip olmayanlar bu cemlere alınmazlar. Musahip olma bunun ön şartıdır.

Musahip ise şöyle olunur: İyi anlaşan iki arkadaş "Yol kardeşi" olmaya karar verdiklerinde önce ailelerinin ve eşlerinin bu konuda rızalarını almaları gerekir. Musahiplik taraflardan biri ölmedikçe bir kere yapılır. Hayatta sadece bir kişi ile yapılır. Evli olunması ve eşlerin de benimsemesi şarttır. Eğitim düzeyleri, sosyal konumları, ve ekonomik yapılarının birbirleriyle uyumlu olmaları gerekir. Bu uyum sağlanmazsa ileride sorun çıkabilir. Tabi en önemlisi de iki musahibin ve eşlerinin çok iyi anlaşması gerekir. Musahip eşleri birbirinin kardeşi, çocukları da kendi çocukları sayılır. Kan bağı ile olan amca çocukları, teyze, hala çocukları birbirleriyle evlenebildiği halde Alevilere göre musahip çocukları asla birbirleriyle evlenemezler. Onlara evlilik düşmez.

Musahipler arasında hem dinsel anlamda yol kardeşliği hem de toplumsal anlamda yol kardeşliği vardır. Musahiplikte iki taraf birbirinin hatasından ve sevabından sorumludur. Evlilik mahremiyeti dışında neredeyse her şey ortaktır. Musahiplikte gelirler de ortak paylaşılır. Ayrı düşünmek en büyük zaaf sayılır. Bu sorumlulukları gönüllü olarak kabul eden iki aday dedelerine (mürşitlerine) başvurur. Niyetlerini ifade ederler. Dede de onlara musahip olmanın koşullarını tanıklar huzurunda sorar. Dede şartları uygun görürse onları huzura alır. Dua alma vaziyetini alarak dua okur. Arkasından da musahip olmanın zorluklarını anlatır.

Özetle; "1- Birbirinize ölünceye kadar yardımcı olacaksınız. 2- Yalan söylemeyecek, haram yemeyeceksiniz. 3- Elinize dilinize belinize sahip çıkacaksınız. 4- Birinizin günahından hatasından diğeriniz sorumlu olursunuz. O nedenle birbirinizin suç işlemesine engel olacaksınız." der.

Dede sonra bu gönüllülere bir yıl süre vererek; bu kardeşliğin sürüp sürmeyeceğini hayatınızda deneyin der. Bu süreden sonra hoşnut olarak musahiplikleri sürerse gene dedeye başvururlar. Bu kez dede perşembeyi cumaya başlayan bir akşam cem yapar. Bu iki istekli veya başka istekli varsa onlarla birlikte yapılacak musahip cemine katılırlar. Ceme musahip adayları eşleriyle birlikte katılır. Beyaz dikişsiz, süssüz elbiseler giyerler. Yapılan törenle musahip olurlar.