Türklerin tarih boyunca kullandığı alfabeler
Göktürk (Orhun) alfabesi: Metinleri Orta Asya’daki Orhun Nehri kıyısında bulunduğu için Göktürk veya Orhun ismi ile anılır
Orhun’da yerleşen Türkler tarafından kullanıldığı için de Türük, Türk Alfabesi denir Türklere mahsustur ve Esik Kurgan yazısına benzer Hunlar, Göktürkler ve sathi olarak da Asya ve Avrupa’ya yayılan Türk kavimleri, kullanmıştır Bu alfabede resmin göze hitap ettiği ve ses haline geldiği açıkça görülür Göktürk alfabesi otuz sekiz harften meydana gelir Dördü sesli olup, sekiz sesi karşılar, gerisi sessizdir Ayrıca ok, ko, uk, ku, ük, kü, nç, nd, gibi heceler ayrı harflerle gösterilmiştir Sesli harfleri, sessizler okutur Sağdan sola doğru yazılır Tonyukuk, Kültigin ve Bilge Kağan hatırasına yazılıp, dikilen Orhun Abideleri bu alfabenin şaheser numunesidir Bunlar ayrıca Türkçe'nin bilinen ilk yazılı metinleridir
Uygur alfabesi: Göktürklerden sonra Türkistan’da devlet kuran Uygurlardan adını alır Uygurlar ve Türkistan’daki Türkler kullandı On sekiz işaretten meydana gelir Dördü sesli, gerisi sessizdir Harfler umumiyetle birbirine bitişiktir, çok defa başta, ortada ve sonda olmak üzere üç şekli vardır Sağdan, sola doğru yazılır Sekizinci asırdan, on ikinci asra kadar yaygın, on beşinci asra kadar mevzii bir şekilde görülür Bu yazının kâtiplerine, bakşı, bakşıgeri veya serbahşı adları da verilmiştir
Arap-İslam alfabesi: Türklerin topluca İslamiyet'i kabulünden, yani 10 asırdan sonra geniş bir sahada bütün Türk-İslam devletleri tarafından kullanıldıArap Alfabesi yirmi sekiz harf olmasına rağmen Türklerin kullandığı İslam harfleri otuz bir ile otuz altı harften meydana gelir Sağdan sola doğru yazılan bu alfabe, bütün Türklüğü kucaklamış ve Türkçe'nin çeşitli lehçelerinde, pekçok kitap, kitabe yazılmıştır Muazzam ve kesintisiz abidevi eserler bu alfabe ile verildi Türkiye, İslam alemi ve dünyanın her yerindeki kütüphane ve kitapseverlerin kitaplıklarında İslam harfleriyle yazılmış milyonlarca Türkçe eser mevcuttur Dünyanın en büyük ve muazzam arşivi, Türk - İslam alfabesiyle yazılan Türkçe evraklarla doludur
Kiril alfabesi: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği hudutları içinde yaşayan Türkler tarafından kullanılmaktadır Kiril Alfabesi, ihtiyari olmayıp, Rus ve komünist emperyalizmin zoraki tatbikidir Komünist idare, Türklere tek bir alfabe kullandırmayıp, milli birliği bozmak için on sekiz Türk boyuna değişik işaretli alfabe kullandırmıştır Sunî bir Slav alfabesidir Otuz sekiz harftir On biri sesli, gerisi sessizdir Soldan sağa doğru yazılır Kullanma alanı, Rusya’daki Türkler içindir
Latin alfabesi: Bu alfabe, 1925 yılında ilk defa Azeri Türklüğü tarafından kullanılmıştır Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasından sonra; 1928’de Türkiye’de kullanılmaya başlandıGünümüzde, Türkiye ve Avrupa Türkleri kullanır Latin asıllı yirmi dokuz harften meydana gelir Sekizi sesli, gerisi sessizdir
Türkler; Orhun-Türk, Uygur-Sogd, Arap-İslam, Kiril-Slav ve Latin alfabelerinden başka Sogd, Mani, Brahmi, Süryani, Rum, Slav vs gibi alfabeleri de kısmen kullanmışlardır
