İletişim Adresi

   
  ORHAN YILDIZ
  ENERJi KAYNAKLARI
 


ENERJİ KAYNAKLARI

Enerji

Enerji, bir cisim ya da sistemin iş yapabilme yeteneği, "yaratılan güç" anlamındadır. Doğrudan ölçülemeyen bir değer olup fiziksel bir sistemin durumunu değiştirmek için yapılması gereken yoluyla veya enerji türüne göre değişik hesaplamalar yoluyla bulunabilir. Sözcük, Eski Yunan dilindeki εν = aktif ve εργον = iş kelimelerinden türemiştir, bu açıdan anlam olarak 'işe dönüştürülebilen' bir şey olduğu söylenebilir. Fizikte kullanılmaya başlamadan önce genel anlamda güç kelimesi yerine kullanılmaktaydı. Enerjinin başka bir tanımı ise, iş ailesinden olup bir fiziksel sistemin ne kadar iş yapabileceğini ya da ne kadar ısı değiş tokuşu yapabileceğini belirleyen bir durum fonksiyonudur. Birimi, iş birimi ile aynıdır. (N.m=J)

Albert Einstein kütle ile enerjinin eşdeğer olduğunu çok bilinen E=mc² formülü ile göstermiştir. Enerji korunumlu bir büyüklüktür aynı zamanda biçim değiştirebilir. Bunun en sıradan örneği Hidroelektrik Santrallerinde elektrik enerjisine dönüştürülen, suyun potansiyel enerjisidir. Bu dönüşüm işlemi pratikte birebir olamaz, kayıplar oluşur. Enerji korunumlu bir büyüklük olmasına rağmen diğer biçime dönüştürülemeyen ve dolayısıyla ısı olarak etrafa yayılan enerji, teknik terimle kayıp olarak nitelendirilir. Enerjinin korunduğunu ilk gösteren James Prescott Joule' dur. Joule, deneyinde m kütleli bir cismi, bir makaraya bağlayarak belirli bir yükseklikten aşağıya bırakmıştır. Makara aynı zamanda termal olarak yalıtılmış bir ısı kutusunun içindeki çarklara bağlıdır. Cisim aşağıya indikçe kutunun içindeki çarklar döner ve içerdeki sıvının sıcaklığını ölçen termometrede ΔT kadar bir artış gözlemlenir. Isı kutusunun özısısına ve makaranın sürtünmesine harcanan enerji bu dönüşümdeki kayıplar olarak varsayılırsa, enerjinin biçim değiştirebildiği ve korunumlu olduğu bu sayede gösterilmiş olur.

Enerji çeşitli şekillerde bulunabilir. Fakat bu şekillerin tamamı iki ana başlığa incelenebilir. Bunlar kinetik enerji ve potansiyel enerjidir.

Potansiyel enerji: Bir nesnenin konumundan dolayı,diğer nesnelere bağlı olan enerjisidir.Depolanmış enerji Isı sebebi ile oluşan enerji olup, aslında molekül ve atomların kinetik enerjisi olarak da adlandırılır.

Yer çekimi Potansiyel Enerjisi: Bir kütle, bulunduğu yerden düşey konumdaki alt bir noktaya göre yüksekte ise, sahip olduğu enerjiye Yer çekimi Potansiyel Enerjisi denir

Isı (Termal) Potansiyel Enerji: Kömür, petrol,doğalgaz gibi yakıtların yakılmasıyla ısı enerjisi ortaya çıkmaktadır. Elde edilen ısı enerjisi ilk önce türbinler yardımıyla mekanik enerjiye, daha sonra da jeneratörler yardımıyla elektrik enerjisine dönüştürülebilmektedir. Evlerimizde, kışın ısınmak, mutfak ve banyoda sıcak su elde etmek, yemek pişirmek için ısı enerjisinden sıkça faydalanmaktayız.

Elektrik Potansiyel Enerjisi: Elektrik yüklemesi sebebi ile ortaya çıkan enerjidir.Yüklenmiş partiküllerin hareket enerjisidir.

Kimyasal Potansiyel Enerji: Kimyasal tepkime sonucunda ortaya çıkan enerjiye kimyasal enerji adı vermekteyiz. Günlük hayatımızda sıkça kullandığımız pil ve aküler kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren düzeneklerdir. Pil ve akülerde elektrik enerjisinin depolanması kimyasal yöntemlerle yapılmaktadır. Kimyasal enerji; mekanik, ısı ve ışık enerjisine dönüştürülebilmektedir.

Nükleer Potansiyel Enerji: Atom çekirdeklerinin kararsızlığı nedeni ile oluşan enerjidir. Bu durumdaki nesne, elektromanyetik dalga veya ışık yaydığı için yayınım enerjisi olarak da adlandırılır. Atom çekirdekleri tarafından depolanmış enerjidir.

Manyetik Potansiyel Enerji:Mıknatısın manyetik kuvvetinden dolayı oluşan enerjidir.

Elastik Potansiyel Enerji:Bir yay, lastik gibi esnek cisimlerin sıkıştırılması veya esnetilmesiyle depolanan enerjiye "elastik potansiyel enerji" denir.

Kinetik enerji: Bir cismin hareketinden dolayı sahip olduğu enerjiye Kinetik Enerji denir.

Mekanik Enerji: Faydalı iş yapabilen hareket enerjisidir. Hareket enerjisi (kinetik enerji) bir iş yaptığında mekanik enerji olarak ortaya çıkmaktadır. Elektrik santrallerinde türbine çarpan suyun mekanik enerjiye dönüştüğü gibi pense ile kablo keserken, tornavida ile vida sıkarken vb. durumlarda da mekanik enerji üretilmiş olmaktadır. Elde edilen mekanik enerji ile herhangi bir iş yapılabileceği gibi elektrik enerjisi de üretilebilmektedir.

Dünyada Kullanılan Enerji Kaynakları

Günümüzde dünya enerji üretiminde öncelikli kaynaklar petrol, doğlagaz ve kömür gibi yenilenemeyen enerji kaynaklarıdırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Özellikle doğalgazın çevreyi daha az kirletmesinden dolayı enerji üretimindeki payı gün geçtikçe artmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Yukarıdaki grafikte görüldüğü üzere, dünyanın en çok kullanılan enerji kaynağı petroldürhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif İkinci sırada kullanımı gittikçe azalan maden kömürü ve üçündü sırada üretim ve tüketimi hızla artan doğalgaz bulunmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Her dönem belirli bir enerji kaynağı önem kazanmıştırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Kömürün yerini zamanla petrol almış ve sonraki yıllarda doğalgaz önem kazanmıştırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Önümüzdeki yıllarda ise alternatif enerji kaynakları değer kazanacaktırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif

Günümüzde dünya üzerinde kullanılmakta olan alternatif enerji kaynakları ve kullanım oranları şöyledir;

Nükleer Enerji
Nükleer enerji nükleer reaktörlerde atom çekirdeğinin parçalanması veya çekirdek kaynaşması esnasında açığa çıkan enerjidir
http://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Nükleer yakıtlar ise uranyum ve toryumdurhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Bu maddelerden çok yüksek oranlarda elektrik enerjisi üretilmektedirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Örnejin bir gram uranyumdan elde edilen enerji dört ton maden kömüründen elde edilen enerjiye denktirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Nükleer enerjide en büyük sorun radyasyon tehlikesidirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Günümüzde dünyada 31 ülkede 437 ünite ile elektrik üretimi nükleer santrallerden sağlanmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Nükleer enerji ilk olarak IIhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Dünya Savaşı’ndan sonra İngiltere’de kullanılmıştırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif 80 milyon nüfusa sahip olan Fransa’da 59 tane nükleer reaktör bulunmakta ve tüketilen elektriğin s′ü nükleer enerjiden sağlanmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Nükleer enerji elektrik elde etmenin yanında tıpta ve sanayide kullanılan izotopların üretilmesinde, gemi ve denizaltının hareket ettirilmesinde kullanılmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif

Güneş Enerjisi
Temiz ve masrafsız bir enerji kaynağı olan güneşin en önemli özelliği bol ve sınırsız olmasıdır
http://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Kullanımı giderek artan güneş enerjisinden önceleri ısı enerjisi olarak son yıllarda ise gelişen teknoloji ile beraber elektrik enerjisi olarak yararlanılmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Güneş panelleri ve fotovoltaik pillerle giderek azalan maliyetlerle elektrik enerjisi elde edilmektedirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Güneş enerjisiyle çalışan otomobiller yapılmıştırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Fakat bunlar genellikle tek kişilik ve çok sınırlı güce sahip araçlardırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Yapabildikleri hız 5km/h’i geçemediğinden günlük kullanımda yer edinemeyecek kadar verimsizdirlerhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Güneş enerjisiyle çalışan bir diğer şey de güneş ocağıdırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Yemek pişirme amaçlı olarak kullanılan güneş ocakları son derece kullanışlı araçlardırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Kırsal bölgelerin sosyoekonomik kalkınmasına destek olan, orman tahribatını önlemeye yardımcı olan güneş ocaklarıdırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Güneş enerjisinden sıcak su da elde edilmektedirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif

Örneğin Fransa ile İspanya arasındaki Pirene dağları üzerinde kurulu olan güneş kollektörlerinden 320 derece sıcaklık sağlanmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Aynı şekilde evlerin çatısına monte edilen güneş panellerinden sıcak suelde etmek de mümkündür ve yaygın olarak kullanılmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Avustralya, Japonya, İsrail ve ABD güneş enerjisinden yararlanan ülkelerin başında gelmektedirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif İsrail’de güneş enerjisiyle her yıl 300 bin ton petrole eşdeğer enerji sağlanmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Keşke bütün ülkeler güneş enerjisine bu kadar önem verse, yılda çok büyük miktarlarda fosil yakıt tasarrufu yapılabilmesi mümkün olurhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif

Biyoenerji
Doğal ürünlerden elde edilen enerjidir
http://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Biyokütle enerjisi olarak adlandırılan bu enerji türü organik maddelerden elde edilen enerjidirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Bitki ve hayvan atıklarından yararlanma yöntemidirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif

Başlıca biyokütle kaynakları şunlardır;

Odun (çeşitli ağaçlar)

Bazı yağlı tohumlu bitkiler (ayçiçeği, kolza, soya fasulyesi)

Elyaf bitkileri (keten, kenevir, sorgum vhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gifb)

Karbonhidratlı bitkiler (patates, buğday, mısır, pancar vhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gifb)

Bitkisel artıklar (dal, sap, saman, kök, kabuk vhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gifb)

Sanayi atıkları

Hayvansal atıklar elde edilmektedirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gifBazı organik bazlı atıkların oksiyensiz ortamdaki fermantasyonu (mayalanma) sonucu ortaya çıkan renksiz, kokusuz, mavi bir alevle yanan gazdırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Çin ve Hindistan’da biyogaz üretimi çok önemlidirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Çin’de hayvan ve insan atıklarının kullanıldığı yedi milyon biyogaz üretim ünitesi bulunmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif

Biyogaz enerjisi için bitkiler de kullanılmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Bitki atıkları arasında şeker kamışı, mısır, kauçuk ve kavak vardırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Bu bitkilerin atıklarındaki çürüme bazı yakıtların meydana gelmesine yol açarhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Brezilya’ya mısır ve şeker kamışından alkol elde edilmekte, bu alkol da motor yakıtı olarak kullanılmakta ve oranında da petrole katılabilmektedirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Almanya’nın Münih kentinde kurulan çöp santralinde saatte 70 ton çöp yakılarak büyük enerjihttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Bazı yağlı tohum bitkilerinden(kolza, aspir, ayçiçeği gibi) elde edilen yağların bir katalizör eşliğinde alkol ile reaksiyonu sonucu ortaya çıkan yakıt biyodizeldirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Kızartma yapları ve hayvansal yağlar da biyodizel hammaddesi olarak kullanılırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif

Hidrojen Enerjisi
Hidrojen kolay ve güvenli olarak taşınabilen, her yerde kullanılabilen, tükenmeyen, temiz ve ekonomik bir yakıttır
http://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Bu yüzden 21http://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif yüzyıla damgasını vuracak en önemli enerji kaynağıdırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Atmosferde saf olarak bulunan hidrojen, oksijenle beraber reaksiyona girdiğinde su oluşmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Artan çevre sorunları ve fosil yakıtların tükenmeye başlaması gibi nedenler hidrojen yakıtını çok önemli bir duruma getirmiştirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Motor yakıtı olarak, sanayide, elektrik üretiminde ve konutları ısıtmada hidrojen enerjisi kullanılabilirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Gaz ve sıvı olarak depolanarak uzun mesafelere taşınabilmektedirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif

Rüzgar Enerjisi
Temiz ve yenilenebilen bir enerji kaynağı olan rüzgardan eskiden yel değirmenleri sayesinde günümüzde ise modern türbinler yardımıyla elektrik elde edilmektedir
http://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Yel değirmenleriyle elektrik elde etme ilk olarak 1890 yılında Danimarkalılar tarafından bulunmuşturhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Rüzgar gücünden elektrik elde eden ülkelerin başında Almanya gelmektedirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Almanya dünya rüzgar enerjisi üretiminin '’sine tek başına sahiptirhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif %http://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif5 ile ABD ikinci sırada, ,7 ile Danimarka üçüncü sırada yer alırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Danimarka’da 4000′e yakın rüzgar türbini çalışmaktadırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Bir yılda elde edilen rüzgar enerjisinin iki milyar yüz milyon ton petrole eşdeğer olduğu hesaplanmıştırhttp://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif


Jeotermal Enerji
Yerkabuğunun derinliklerindeki ısının fay hatlarından sıcak su veya buhar olarak kendiliğinden ya da sondajlarla çıkartılmasıyla elde edilen enerjiye jeotermal enerji denir
http://www.acilforum.com/images/smilies/nokta.gif Sıcak su kullanımı çok eskilere kadar gitmektedir
 
 
Z i Y A R E T C i - D E F T E R i
orhanyildiz.tr.gg
A N A - S A Y F A Y A - G i T
 
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol