Problem Çözme Yöntemi Konu Özeti

Problem çözme, önceki bilgi ve deneyimden faydalanarak veya araştırma souncu yeni bilgiler edinerek karşılaşılan bir problemin çözülmesidir. Problem çözme üst üdüzeyde zihinsel faaliyetleri gerektirir. Problem çözme yönteminde karşılaşılan sorunu net olarak kavrama önceki bilgi ve becerileri bu sorunun çözümünde kullanabilme, problemin güçlüğüne göre bazı durumlarda, analiz ve sentez becerisini gerektirmektedir. ve akıl yürütmeyi gerektirir. Karmaşık durumlarla baş etmede etkilidir. Bili-mel yöntem, problem çözmenin basamakları, eleştirisel düşünme ve sorgulama gibi etkinlikleri kullanarak öğrenmeyi sağlar. J. Dewey tarafından geliştirilmiştir. Üst düzey ve karmaşık zihinsel beceriler geliştirilir. Öğrenciler karşılaştıkları toplumsal durumları üzerinde yaratıcı düşünerek, çözüm yollarını bulmaları ve sonuç elde etmeleri sağlanır. Yeni bilgi ve becerilerin öğrenilmesinde ve öğrenilen bilgilerin kullanılmasında etkilidir. Problem çözme sürecinde, sınama-yanılma, içgörü oluşturma, yaratıcı düşünme gibi öğrenme yollarını kullanılır.

 

Probleme Dayalı öğrenmenin Temel Özellikleri

• Öğrenci merkezli bir yöntemdir.

 • Öğrenenlerin yaratıcı düşünme, karar verme ve problem çözme (bilimsel araştırma) becerilerini geliştirme.

• Bilgiyi anlamdırarak, içselleştirme.

• Gerçek yaşama uygun özgün çalışmalar yapabilme, yaşam becerilerini geliştirme.

• Yaratıcı düşünme, yansıtıcı düşünme, eleştirel düşünme özelliklerini geliştirme.

• "Yaparak-yaşarak öğrenme" ilkesine dayanma aynı zamanda "öğrenmeyi öğrenme" sürecini gerçekleştirme.

• Öğrencilerin önceden edindikleri bilgileri ortaya çıkarmada gerçek yaşamlarında karşılaşabilecekleri durumlar üzerinde öğrenmenin gerçekleşmesini sağlama, bilgiyi anlamlı bir şekilde organize ederek öğrenme.

 

Problem Çözme Yönteminde Aşağıdaki Basamaklar Kullanılır:

• Problemin hissedilmesi (farkına varma)

• Problemi tanımlama ve sınırlama

• Problem durumu ile ilgili bilgileri toplama

• Problemin çözümüne yönelik denence-ler (hipotezler) oluşturma

• Veri toplama, toplanan verileri analiz etme

• Denenceleri test ederek doğruluklarını bulma

• Çözümü uygulama ve önerilerde bulunma.

 

Problem Çözme Yöntemi ile öğrenmenin Özellikleri

• Öğretimin her kademesinde kullanılır.

• Yansıtıcı düşünmeyi, yaratıcı düşünmeyi, akıl yürütmeyi geliştirir.

• Öğrenciler problemin çözümünde bireysel ya da grup içinde sorumluluklar alır.

• Üst düzey zihinsel süreçler ve düşünme yolları kullanılır.

• Farklı (birden çok) çözüm yolları üretilir.

• Bilimsel ve bağımsız düşünme olanağını verir.

• Öğrenciler bilgi toplamada ve kullanmada etkindir.

• Öğrencide sorumluluk geliştirir.

 

 Problem çözme yönteminde tümdengelim, tümevarım, analoji (benzetim), analiz, sentez gibi üst düzey zihinsel beceriler geliştirilir ve kullanılır.

Tümdengelim: Genel kurallardan, yasalardan özel örneklere ve olaylara ulaşma yoludur. Örneğin; Bütün madenler sıcakta genleşir. Telefon kablosu bir madendir. Telefon kablosu sıcakta genleşir.

Tümevanm: Örneklerden ve olaylardan genel kurallara ve yasalara ulaşma yoludur. Örneğin; Pınar oksijen alarak yaşar. Pınar bir insandır. Bütün insanlar oksijen alarak yaşarlar.

Analoji: (Benzetim yaparak düşünme): Bir olayı benzer bir olayla benzeterek öğrenme yoludur. Örneğin; insan vücudundaki kan dolaşımını bir şehrin trafik akışına benzeterek açıklamak.

Analiz: Karmaşık ve bütün halinde bulunar bir şeyin, onu meydana getiren ele manlara ayrılması ve ayrı ayrı kısımla rının incelenerek bütünü tanıması yo ludur. Örneğin; suyu H2 ve O gibi ele manlarına ayırmak, bir saati parçaları

na ayırmak, bir cümleyi öğelerine ayırmak.

Sentez: Elemanları (parçaları) toplayarak bütüne ulaşma yoludur. Örneğin; un, tuz, maya karıştırılarak ekmek üretmek, parçalarını birleştirerek bir bilgisayar üretmek.

 

Probleme çözme yönteminde kullanılacak problem durumlannda (öğrenme senaryolarında) bulunması gereken özellikler:

• Probleme dayalı öğrenme senaryoları uygulanabilir nitelikteki birden çok çözüm yollarını içermelidir.

• Üst düzey düşünmeyi gözlem ve araştır-ma-inceleme yapmayı sağlamalıdır.

• Gerçek yaşamla ilişkili olmalıdır.

• İlgi çekici ve merak uyandırıcı olmalıdır.

Problem Çözmenin Faydaları

• Öğrencilere ileride yüz yüze geleceği sorunlara uygulayacağı çözümlerin modellerini sağlar. Öğrenciler sonuçlara ulaşmak için nasıl bağımsız düşünmelerini gerektiğini öğrenirler.

• İlgiyle öğrenme güdüleme sağlar.

• Problem çözmeyi öğrenmek öğrenmeyi öğrenmektir. Çünkü birey edindiği bilgilerle yaşamında karşılaştığı problemleri çözerek yeni problemler edinir; kendi yeteneklerini kullanarak kendi kendine öğrenir.

 Öğrencilerin karar verme, çözüm üretme, gözlemleme, rapor etme, karşılaştırma, bilgileri düzenleme, yorumlama, değerlendirme, özetleme gibi yetilerini geliştirir.

 Öğrenciler problemleri analiz etmede ve ona büyük bir istekle başlamada kendilerine güven duyarlarsa bütün durumlarda etkin bir biçimde çalışma yolundadırlar. Yani değer durumlarda da sorunlarını kolayca hallederler.