LABORATUVAR KAZALARI VE ALINACAK ÖNLEMLER

Yangın:

Kimya laboratuvarlarında en sık görülen kazalardan biri yangındır. Yangın çıkmasını önlemek için şunlar yapılmalıdır:

Dietileter, aseton, benzen, etilalkol gibi yanıcı maddelerle çalışırken bunların yakınında alevin bulunmamasına dikkat edilmelidir. Bu gibi çözücülerin ısıtılmasında, önceden bekle ısıtılmış su banyolarından veya elektrikli ısıtıcılardan faydalanılmalıdır. Bu çözücülerin uzaklaştırılması buharlaştırma ile değil damıtma ile yapılmalıdır.

Yangın çıktığında yapılması gerekenler şunlardır:

1. Yangın çıktığında yapılacak ilk iş çevredeki bütün yanıcı maddeleri uzaklaştırmaktır.

2. Yangın söndürmek için hiçbir zaman su kullanılmamalıdır.

3. Yangın anında ilk kullanılması gereken söndürücü karbondioksitli yangın söndürme aygıtlarıdır. Bu tüpler üstteki vananın gevşetilmesi ile çalışır. Karbondioksit çıkış borusunun ağaç kısmı tutularak çıkan gaz yanan cisme gönderilir. Bu yangın söndürücüler her kullanımdan sonra mutlaka doldurulmalıdır.

4. Yangın yukarıdaki işlemlerle kontrol edilemiyorsa acilen itfaiyeye haber verilmelidir.

Yanıklar: Laboratuvarlarda en sık rastlanan bir kaza türü de yanıklardır. Çeşitli şekillerde oluşan yanıklara şu müdahaleler yapılmalıdır:

· Alev veya sıcak bir cisme dokunma ile olan yanıklar önce alkol ile yıkanıp daha sonra vazelin veya yanık merhemi sürülerek üstü açık bırakılmalıdır.

· Asitlerin teması ile olan yanıklar önce bol su ile daha sonra doymuş sodyum bikarbonat çözeltisi ile ve tekrar su ile yıkanmalıdır.

· Alkalilerin teması ile olan yanıklar yanan yer önce bol su ile daha sonra %1’lik asetik asit ile ve yine su ile yıkanmalıdır.

· Bromun sebep olduğu yanıklar önce petrol eteri ile yıkanır, sonra gliserinli pamuk ile yanan yer iyice silinir.

· Bu ilk yardımlardan sonra tibbi mudahale yapılması gerekir.

Göz yanıklarında ise tıbbi yardım şarttır. Bu yardım sağlanana kadar yapılacak ilk yardımlar şunlardır:

· Asitlerin ve bromun göze sıçraması durumunda göz kapağı açılarak göz bol su ile yıkanır ve sonra %1’lik sodyum bikarbonat çözeltisi ile göz banyosu yapılır.

· Alkalilerin göze sıçraması halinde ise yine aynı şekilde su ile yıkandıktan sonra %1’lik borik asit çözeltisi ile göz banyosu yapılır.

· Alkalilerin göze sıçraması halinde ise yine aynı şekilde su ile yıkandıktan sonra %1’lik borik asit çözeltisi ile göz banyosu yapılır.

• UV ışığına direkt maruz kalınmamalı

Kesikler: Kesik hafif ise kanın birkaç saniye akmasına müsaade edilir ve cam parçacıkları varsa bir pens ile toplanarak yara oksijenli su ile yıkandıktan sonra sarılır. Kesik derin ise hemen hekime başvurulmalıdır.

Zehirlenmeler:

Zehirlenmelerin olmaması için zehirli gazlarla veya bunların çıktığı tepkimelerle çalışırken mutlaka çok iyi bir çeker ocak kullanılmalıdır. Buna rağmen zehirlenme olmuşsa tıbbi yardım zorunludur ve bu yardım sağlanıncaya kadar kazaya uğrayan kişi açık havaya çıkarılarak bol oksijen alması temin edilir. Solunumun durması halinde suni solunum yapılır.