İbadet 

İbadet ne demektir?

Sözlükte boyun eğmek, alçakgönüllülük, itaat ve kulluk gibi anlamlara gelen ibadet kelimesi genelde insanın Allah'a bağlılığını gösteren duygu, düşünce ve davranışlarını ifade etmek için kullanılır. İbadet sadece Allah'a yapılır. Allah en yüce, en mükemmel ve en güzel niteliklere sahiptir. Sevgiye, saygıya ve ibadet edilmeye lâyık tek varlık odur. Ondan başka hiçbir şey ibadet edilmeye layık değildir. Namazın her rekatında okuduğumuz Fatiha suresinde geçen "(Rabb'imiz!) Ancak sana kulluk eder ve yalnız senden yardım dileriz" ayeti, ibadetin sadece Allah'a yapılacağını belirtmektedir.

İbadet, insandan Allah'a doğru yönelen aklî, ahlakî, özgür ve gönüllü bir ilişkidir. İbadet, Allah'a kulluk etmek, onun buyruklarını yerine getirmek ve onun hoşnutluğunu kazanmak için yapılır. Kur'an'da Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: "Ey insanlar! Sizi ve sizden öncekileri yaratan Rabb'inize kulluk ediniz..." (Bakara suresi, 21)

İbadet insan ile Allah arasındaki iletişimi nasıl sağlar?

İbadetler, yakınlık ve sevgi temeli üzerine kurulur, insan ile Allah arasında iletişimi düzene koyar ve bu ilişkiyi sürekli canlı tutar. İnsanın Allah'la olan ilişkisini, sevgi ve yakınlık üreterek sürekli geliştirme, iç dünyasını zenginleştirme imkânı verir. Çünkü Allah, kendisine sevgi, saygı ve teşekkür borçlu olduğumuz yaratıcımızdır. O, bize bizden yakındır ve bizim ibadetlerimize değer vermektedir. (Furkan suresi, 77) Değer vermesinin ve yaratmasının nedeni insanın ona ibadet etmesidir. İnsan da ibadet ederek Allah'ın kendisine verdiği değeri hisseder, ona olan sevgisini, saygısını, bağlılığını ve teşekkürünü somut bir şekilde gösterir. Böylece yaratıcısı ile iletişiminin korunmasına ve gelişmesine katkı sağlar. Aynı zamanda yaratılış amacına uygun davranarak onun sevgisini ve hoşnutluğunu kazanır. Bu da insanın huzurlu ve mutlu olmasını mümkün kılar. "... Kalpler ancak Allah'ı anmakla huzur bulur." (Ra'd suresi, 28)

İbadetlerin bilinçli, düzenli, sürekli, içten ve belirli bir amaca yönelik olması gerekir. Yüce Rabb'imiz Kur'an'da "Ölüm sana erişinceye kadar Rabb'ine ibadet et." ( Hicr suresi, 99) buyurarak ibadetleri düzenli ve sürekli yapmamız gerektiğini belirtmektedir. Yine "... De ki: Benim namazım, ibadetim, ... Alemlerin Rabb'i Allah içindir." (En'am suresi, 162) ayetiyle de ibadeti içten samimi ve belirli bir amaca yönelik olması gerektiğini açıklamaktadır.

İnsanın Allah'a sevgisini, saygısını ve itaatini göstermek, onun buyruklarına uymak, yasaklarından sakınmak ve rızasını kazanmak niyetiyle yaptığı her iş ibadettir. Bu anlamda ibadet, insanın bilinçli, samimi, Allah inancı ve rızasıyla yaptığı, çıkar amaçlı olmayan her türlü eylemlerini kapsar. Yani insan, Allah inancı ve sevgisiyle çalıştığı sürece sürekli ibadet halindedir. Dinimizin temel ibadetleri olan namaz, oruç, hac gibi ibadetlerin yanında; her işin başında besmeleyi söylemek, Allah'ın verdiği nimetlere şükretmek, güzel söz söylemek, işini dürüst yapmak, dargın olanların arasını düzeltmek, ders çalışmak, ilim öğrenmek vb. söz ve davranışlar birer ibadettir.

İbadet ile Allah'la olan iletişimimizin hayatımızdaki anlam ve önemi nedir?

İbadetler, insanın kişisel yeteneklerinin gelişimine katkıda bulunur. Allah ve diğer insanlarla olan ilişkilerini geliştirir ve insan kendini tanıma olanağı bulur. Böylece duygu, düşünce, tutum ve davranışlarını daha iyi anlar. Davranışlarında değişiklikler yapmayı, onları kontrol etmeyi öğrenir. Aynı zamanda insan duygu ve düşüncelerini başkasıyla paylaştığı için Allah ve onun yarattığı varlıklarla olan ilişkilerini güvence altına almış olur. Allah ile olan iletişimini sürekli canlı tutarak onunla olan iletişiminin korunmasını ve gelişmesini sağlar. Bu durum aynı zamanda insana sevmeyi, kollamayı, desteklemeyi sevinç ve üzüntülerini paylaşmayı öğretir.