TEKVANDO ELBİSESİ

Dabok (Elbise)

Tekwondoya başlıyan bir sporcunun ilk karşılaşacağı sey dobok adı verilen özel taekwondo elbisesidir.Bu elbiseyi giyen bir sporcuda doğal olarak elbisenin neden böyle olduğu ,renginin neden başka bir renk olmadığı gibi sorular akla gelmeye başlar.Dobok beyaz renkte ,özel bir giysi olup "Handobok" olarak adlandırılıdı ve eski Kore yaşam kültüründe ayrı bir yeri ve değeri vardı
Dabok üç kısımdan oluşur
1-Üst giyim
2-Pantolon
3-Bele kuşanılan kemer
Tobok adı verilen taekwondo elbisesi "hanbok" adı verilen kore geleneksel elbisesi ile çok büyük bir benzerlik gösterir.Handbok adı verilen bu eski kore elbisesinin orijini pek bilinmemektedir. Tarihçiler tarafından belli periyotlarda Shilla (Samkuk Sagi), Kaya (Samkuk Yusa), and Koguryo-Paekche-Shilla (Saso, China).hanedenlıklarında halh arasında giyildiği tespit edilmiştir.Sugyong tarafından yazılan "Koguryo Tokyong" adlı tarihi eserde "insanlar Koguryo Krallığında beyaz kostümler giyer ve bellerine siyah kemer takarlardı" ibareleri yer almaktadır.
Buradan anlaşılacağı gibi bu siyah kemer takılı beyaz giyisiler Koguryo insanları tarafından giyilen gündelik elbiseler olabilir.O devirde yaşamış üç kırallığa ait yapılan mezar kabartmalarındada bu elbise şekli ve kemer belli bir şekilde yer almaktadır.
geleneksel dobokn yapılış metodunda bel kısmı dairesel,kolluklar köşeli ve kalça kısmında üçgen şeklinde bir yapılanma görülür.D0boğun normal bir kıyafetten ayrı bir görüntüsü ve dizaynı vardı.Bu kıyyafet Mö 37 ms 668 yllarım arasında Tansun-chosen bölgesinde,koguryo hanedanlığında ,shilla çevresinde Kungson -havarang krallığında,kullanulmıştır.Burada dairesel semboller cenneti,köşeli sembol dünyayı ve üçgensi sembolde insanı temsil ediyordu.Bu üç yapı birlikte evreni açıklamakta idi..Cennet(Won) ,dünya(Ban) ve insan(Kank).
geleneksel kore elbiselerinde her zaman bu sembolimsi yapılanmayı görürüz .elbiselerinde köşeli dairesel ve üçgenimsi çizgiler insan ve evren ilişkisini senbolize etmek maksadıyla geleneksel bir motif oluşturur.Bu üç motifin birleşmeside "han" diye adlandırılır.Yani Dünya ,cennet ve insan üçlüsü hanı yani evreni oluşturur.Sayısal değer olarakta cennet birinci,dünya ikinci,insan üçüncü sıradadır.Geleneksel kore giysilerinde bu dizaynı ve şekillenmeyi muhakkak surette görürüz.
Buradan hareketle İnsan küçük bir evrendir.Pantolan Dünya(yin),Üst giyisi cennet)Yang) ve kemer ise insanın kendisini(Dünya ve cennete bağlanmasını) ifade eder.
Dobok giyisisini sadece kore kültürüne bağlamakta olmaz .Uzakdoğu kültüründede bu giyisiye benzer özelliklerde kıyafetler vardı,Nitekim bir japon profosörü bundan 400 yıl önce Chozen hanedanlığında bnzer şekilde,yapıda elbiselerin kullanıldığını göstermiş.Ve otarihten kalma bir elbiseyi sergilemiştir.
Başlangıçta Tobok sadece beyaz rekte idi.1970 lerde siyak kemerin altındolamlar için ayrı,siyah kemerin üzerinde (Dan)olanlar için ayrı motifler eklenmeye başladı.Dabok V şeklinde bir yakaya sahiptir.Bu yakanın etrafında 2-3 cm kalınlığında bir hat dolaşır.Pum sahibi siyah ve üstü sporcuların boyun kısımları kırmızı siyah rekli bir cizgi dolaştırılarak yapılır.Tan sahibi sporcuların yakalıkları ise sadece siyah renkli olur.
dobokun beyaz renkte olması evrenin geçmişini sembolize eder.Eski kore geleneklerine göre,Evrenin başlangıcı korede Han soyunun başlamasıyla olmuştur.Han soyuda kendini Beyaz renkle sembolise ediyordu.Beyaz renk aslında korelilerin Evrene olan inançlarını temsil eder.
Dobok giyisisi pratikte güzümüze gelene kadar değişikliğe uğramış pratikte giyilmesi daha kolay hale getirilmiştir.Geleneksel dobokta ön kısım çeket gibi açıkken bügün daha pratik olması açısından tek parça hale getirilmiştir.Tojanda halen pratik günlük elbise olarakta kullanılan tabok bugün itibariyle olimpiyat oyunlarında resmi bir spor dalı alan taekwondo ile resmi bir spor kyafeti olarak karşımıza çıkacak.Kısaca Tobok giymenin psikolojisi,Ruh temizliğini,saygıyı,alçakgönüllülüğü ve geçmişe olan saygıyı ifade eder.

Kemer
Iyi bir taekwondo elbisesi sonderece temiz, ütülü ve göze hos gelen bir görünümde olmalıdrr.Normalden ne uzun nede kısa olmalı ,vucuda tam intibak etmelidir.Elbisenin üzerinde herhangi bir resim yada işaret bulunmamalıdır.Sag kol üzerinde omuz hizasında taekwondo bayraği veya kore arması olabilir.Sol göğüs üzerinde klüp arması olmalıdır.Türk bayraği vs konmasına müsade edilmez .bunu ancak milli sporcular milli maçlarda takabillirler.
Günlük yaşantımızda kemer zaten ihtiyaç duyulan gerekli bir meteryal olarak göze çarpar.
İnsan vucudu başlıca 3 bölüme ayrılır.
Baş
Vucud üst kısmı
Ayaklar
Bel kısmımız ise bu üç parçamızım merkesidir.Kemer takmak emniyeti ve görüntüyü sağlar
Taekwondo pratiğinde ise kemer üst parça ve pantolon kısmı ile beraber takılması zorunlu olan bir parçadır.Kemer rengi ünüformanın karakteristik özelliğinide etkiler.Yukarıda yazdığımızi eski kore kültüründe cennet,dünya ve insan üçlemesinin ayrı bir değeri vardı.Üst giyisi cenneti ,pantolon dünyayı kemer ise bunlar arasında köprü olan ve birbirine bağlıyan insanı temsil ediyordu.Bu bütünlük içinde İnsan küçük bir kainattı.
Kemer 5 renkten oluşur
Beyaz,sarı,mavi,kırmızı ve siyah tır.Temel ara renkler sarı,mavi ve kırmızıdır
Beyaz ve siyah renkler Yin(um) ve Yang felsefesini temsil etmektedir.
Yin ve yang felsefesi:Güneş ve ay ,gündüz ve gece ,başlangıç ve bitiş,iyilik ve kötülük gibi zıt karakterlerin çatışmasını temsil eder.(Bizde nefsi mücadele denen iyilik ve kötülük gibi zaralı ve faydali işlevler arasında gidiş geliş gibi):
yani bizde tasavvuftaki her kötülüğü isteyen ve nefsi emmmare denilen nefis ile -Allahın rızasını kananan mutmin nefis gibi aşamaları kemer renkleriyle sembolize etmişlerdir.Beyaz kemer ve siyah kemer arasındaki renkler hayatın çeşitli aşamalarını temsil eder.Ve insan oğlunun kötü olan nefsinin aşamalardan geçerek cennete kavuşacak mükemmellikte bir yapıya kavuşması mücadelesini kademeli olarak bu renklerle ifede etmişlerdir.
Bunu yanında farklı teorilerde vardır.
insan hayatını etkileyen şey olan ateş,su,ağaç,metal,toprak gibi, veya kuzey ,güney,doğu ,batı ve merkez gibi yada insanın hayati organları olan kalp,böbrek,akciğer,karaciğer,dalak gibi gibi organları temsil ederler.
Yani koreliler hayatlarının her safhasında dünyevi ve ruhi etkileşimlerini renklerle temsil etmişler ve bunları günlük giyisilerinde veya yapılarında ,eşyalarında ifade yoluna gitmişlerdir.
Taekwondoda kemer sistemi 9 kup tan başlar ve 9 Dan derecesinde sonlanır..Kup sistemde kemer derecesi 9 dan başlar 1 e iner.Dan sistemi 1 den başlar 9 a kadar yükselir.Bu kemerler arasıda izak ettiğimiz cennet,yaşam ve ölüm arasındaki safhaları temsil eder.İnsan nereden geliyorsa ona döner manasındadır.Yani 9 rakamı ondalık sistemde en büyük sayıdır.İnsan yaratılış olarak ulvidir ve değer ifede eder dünyaya geldiğinden dünya khayatının depdebesiyle bozulur ve aynı ulviyeti kazanmak için terbiye olması gerekir.Ve aşama aşama yükselerek aynı ulviyeti kazanır ve cennete kavuşur.(bu kore kültüründe önemli bir yer tutmakta idi)
Taekwondoya başlayan bir kişi ilk önce beyaz kemerle başlar.Beyaz rengin kore kültür tarihinde önemli bir yeri vardı.Tangun zamanından Chozende bulunan kalıntılarda elde edilen verilere göre beyaz rengin kore kültür tarihinde apayrı bir yeri vardı,Beyaz doğuşu ve başlangıcı temsil etmekte idi .daha sonra temel renkler gelirki beyaz hepsine başlangıç olması açısından ayrı bir öneme sahipti.
Sarı yeniden doğuşu,Mavi dirilişi,canlılığı,kırmısı hırsı ve ihtirası,Siyah ise mükemmelliği temsil ediyordu.Yani aşama aşama bizdem tasavvufta nefsi kontrol edip Allaha kavuşma safhalarını görmekteyiz.