SİGARA BAĞIMLILIĞI
1 sigara, yaklaşık 0.8 gr tütün ve 9-20 mg. nikotin içermektedir. Sigara içen kişi bunun yaklaşık 'unu absorbe eder. 10-20 sn. içinde beyne ulaşan nikotin burada dopamin dediğimiz bir kimyasalın seviyesinde artışa sebep olur. Bu madde, çok hayati ihtiyaçlarımızı giderdiğimizde (su içmek, yemek yemek gibi) bizi rahatlatan ve haz veren bilgi akışını beyin hücreleri arasında sağlayan kimyasaldır. Her sigara içtiğimizde nikotin beynimizde aynı yolu tetiklediği için haz hissederiz. ve diğer tüm madde bağımlılıklarında olduğu gibi vücudumuzun adapttasyonu sebebiyle her seferinde aynı hazzı hissedebimek için daha çok sigara içmemiz gerekir. Böylece bağımlı oluuruz. Oysa vücudumuza giren toksik (zehirli) bir maddedir. Merkezi sinir sistemi ve çevresel sinir sitemine zarar verir. Üstelik sigara vasıtasıyla binlerce zararlı ve kanserojen madde daha alırız. Nikotin ayrıca, Böbreküstü bezlerinden adrenalin salınımını uyarır. Bu nedenle kan basıncı, solunum ve kalp atışları hızlanır. Glukoz salınımına yol açtığı için kan şekeri seviyesi yükselir. Kimyasal yapısı beyinde sinir hücreleri arasında bilgi akışını sağlayan asetilkolin'e benzediği için bu maddenin alıcılarını uyarır. Asetilkolin, kalp atış hızını ayarlamada, hafıza oluşumunda ve uyanıklık halini sağlamada etkili bir kimyasaldır. Beynin asetilkolin varmış gibi davranması zamanla normal işleyişini bozar ve değiştirir. Sigara insanda 2 türlü bağımlılığa neden olmaktadır. Bunlar psikolojik ve fizyolojik bağımlılıktır.
Sigara Bağımlılığı (Fiziksel Bağımlılık ?)
Sigara içmek, fiziki bağımlılığa ek olarak, öğrenilmiş bir hatalı davranış türüdür. Sigara içen kişi strese girdiğinde, sinirlendiğinde, sabah kahvesini içerken, arabasına bindiğinde, toplantıya girmeden önce, toplantıdan çıktığında, yemeklerden sonra, içki içtiğinde, çalışırken, kağıt oynarken, birine telefon etmeden önce, telefon çaldığında, sevdiği bir arkadaşıyla görüştüğünde, iyi veya kötü bir haber aldığında vb. durunlarda sigara yakmayı alışkanlık haline getirmiştir.Bunlara ikiz davranışlar denilmektedir. Fizyolojik bağımlılık sona erdikten sonra tersine öğrenme yoluyla, psikolojik bağımlılığı oluşturan alışkanlıklardan kurtulmak çok zordudur.
Sigara Bağımlılığı (Fizyolojik Bağımlılık ?)
Fizyolojik bağımlılığa neden olan nikotin, beynin kimyasal yapısını değişime uğratmaktadır.Beynin fizyolojisi, nikotinin sebep olduğu aşırı kimyasal uyarıma karşı bir önlem olarak değişime uğramaktadır. Son sigara içildikten yaklaşık 20 dakika sonra beyin bu sefer kendini nikotinsizlik durumuna adapte etmeye başlamaktadır. Bu aslında beynin iyileşme, yani nikotine karşı fiziksel bağımlılıktan kurtulma sürecini oluşturmaktadır. Ancak bu süreçte bağımlı, sersemlik hali, sinirlilik, stres, uyku bozukluğu, iştah açılması, tedirginlik, anksiyete, depresyon, nikotin krizleri gibi birçok sıkıntı yaşamak suretiyle rahatsız olmakta ve bu sıkıntılardan kurtulmak amacıyla nikotini adeta dertlerine deva olarak kullanmaktadır.
