SERBEST ZAMAN
Serbest zaman ya da boş zaman, iş ve gerekli kişisel faaliyetler dışında geçirilen zaman dilimidir.
Bir başka deyişle yemek, uyku, işe gitme, şirket idaresi, okula gitme, ödev yapma ve ev işleri gibi mecburi faaliyetlerin öncesi veya sonrasında dinlenmeye ayrılan keyfî zamandır. İnsanların çalışma hayatından ve gündelik işlerinden arta kalan süreçte kendi gelişimlerini sağlamak adına sanatla, politikayla, sporla vs. uğraşmalarını ifade eder.
SERBEST ZAMAN ETKİNLİKLERİ
Serbest zaman etkinlikleri günün ilk etkinlikleridir. Serbest zaman etkinliklerinin çocukları diğer etkinliklere ve güne hazırlama özelliği vardır. Serbest zamanda yer alan ilgi köşeleri; evcilik, fen ve matematik, sanat, resimli kitap, blok, müzik, kukla, eğitici oyuncak köşeleri ile amaçlar ve kazanımlar doğrultusunda düzenlenen geçici ilgi köşelerini içermektedir.
1) Serbest zaman etkinliklerine daha çok günün hangi saatinde yer verilmekte ve ne kadar zaman ayrılmaktadır?
Serbest zaman etkinliklerine daha çok okula geldikleri zaman alınan etkinliktir. Yaklaşık olarak çocuklar geldikten sonra etkinlik başlamakta ve 40 dakika sürmektedir. Bu süre çocukların ilgi ve isteklerine göre değişebilmektedir.
2) Bu etkinliklerin uygulanmasında öğretmen nasıl bir yol izlemektedir? Öğrencileri bu etkinliğe nasıl hazırlamakta ve yönlendirmektedir?
Öğretmen okula çocuklardan önce geldiği için vermek istediği amaç ve kazanımlara göre köşeleri hazırlar. Çocuklarla sohbet edildikten sonra özellikle hazırladığı köşelere çocukların ilgisini çekerek “bakın çocuklar dikkat ettiniz mi bu köşede değişik materyaller var” diyerek çocukları köşelere yönlendirmektedir.
3) Etkinliğin uygulanması sırasında öğretmenin tutumu nasıldır?
Öğretmen etkinlik sırasında çoğu zaman çocukları dışarıdan gözlemlemekte, çoğu zaman da birebir oyunlarına katılmaktadır. Yeni hazırlanan köşeler içinde çocuklara rehberlik etmektedir. Çocukları gözlemlerken beklenilmeyen davranışlar için temkinli davranmaktadır. Çocukları paylaşarak, onlarda hatırlatmalarda bulunarak huzurlu bir eğitim ortamı sağlamaktadır.
4) Etkinliğin sonunda değerlendirme çalışmaları nasıl yapılmaktadır?
Değerlendirme günün sonunda yapılmaktadır. Çocukların ilgi ve istekleri, alakaları göz önünde bulundurularak diğer günlerde ona göre bir hazırlık yapılmaktadır.
5) Etkinliğin sonunda sınıfın toplanması ve diğer etkinliğe geçiş sırasında öğretmen nasıl bir tutum istemektedir? “Çocuklar hadi bakalım sınıfımızı toparlayalım. Bakalım ne kadar hızlısınız?” diyerek çocukları sınıfı toplamaya teşvik ederek sınıfın toplanmasını sağlar. Serbest zaman diğer etkinliklere hazırlık olduğu için geçiş kolaylıkla sağlanmaktadır.
Serbest zaman diliminde çocuklar yetişkin yönlendirmesi olmadan kendi ilgileri doğrultusunda oynayacakları köşeleri ve oyun arkadaşlarını seçerler. Serbest zamanda hazırlanan köşeler okulöncesi eğitim programında belirtilen gelişimsel amaçlara ulaşmada öncülük etmektedir. Serbest zamanda kendi ilgileri doğrultusunda kendi yaratıcılıklarını geliştirerek oynadıkları oyunları içermektedir. Bu nedenle çocukların sosyal yaşamın gereklerini, paylaşmayı, birlikte vakit geçirmeyi ve bilişsel yönden kendilerini geliştirmelerine olanak sağlayacak oyunlar kurmaktadırlar. Çocukların yaratıcılıklarının ve gelişimlerinin olumlu yönde etkilenebilmesi için serbest zaman etkinlikleri çocukların ilgi, istek, ihtiyaç ve bireysel isteklerini de karşılayacak nitelikte olmalıdır. Uygulama esnasında çocukların oyunlarına gerek duyulmadıkça karışılmamalıdır. Serbest zamanı değerlendirirken öğretmen etkinlikten beklediği verime ne kadar ulaşabildiğini, etkinlik sırasında nelerin dikkatini çektiğini, eksiklerin neler olduğunu değerlendirme kısmına yazarak diğer günlerde bu değerlendirme sonuçlarını göz önünde bulundurarak etkinlikteki eksiklikleri en aza indirmeli, çocukların ilgisini çekebilmek için elinden geleni yapmalıdır.
