Hak ve Özgürlüklerin Kullanımını Engelleyen Alışkanlıklar 

Hak ve özgürlüklerin kullanımı, siyasal, ekonomik ve kültürel şartlara göre engellenebilmektedir. Bu şartları kişi tek başına değiştiremeyeceğinden sorumlu tutulamaz. Oysa bazı alışkanlıklar vardır ki, kişi bu alışkanlıkları yüzünden kendi hak ve özgürlüklerini kendisi kısıtlar veya ortadan kaldırır. Bu alışkanlıklara kendi iradesiyle sahip olduğundan sorumluluk da kendisine aittir.

Hak ve özgürlüklerin kullanımını hangi alışkanlıklar, nasıl engeller?

Hak ve özgürlüklerin kullanımına sigara, alkol, kumar, uyuşturucu gibi kötü alışkanlıklar engel olur. Özellikle alkol, uyuşturucu ve kumar, insandan maddi ve manevi pek çok şey götürür, insanı temel hak ve hürriyetlerinden uzaklaştırır. Alkol ve uyuşturucu maddeler kişiyi sarhoş ederek akıl ve düşünme duygusunu kaybettirir. Böylece düşünce özgürlüğü sarsıldığı gibi, eğitim hakkından da tam yararlanamaz. Sarhoşluk onun inanç ve ibadet dünyasını altüst eder. Sarhoşluk halinde kendisinin ve pek çok kişinin özel hayatının gizliliğine ihlallerde bulunur. Bu alışkanlıklara harcadığı para, ekonomik hayatını olumsuz etkiler. Nihayet, vücuda verdiği derin zararlardan dolayı yaşama ve sağlık hakkını kullanması tehlikeye girer veya sona erer. “Alkollü sürücü dehşeti” veya “tinerci dehşeti” başlıklı haberleri ne kadar sık duyduğumuzun farkında mıyız?

Sigaranın zararları da son yıllarda iyice anlaşılmış, ne kadar zararlı bir alışkanlık olduğu apaçık ortaya çıkmıştır. Sigara ekonomik yönden kayıp ve israftır. Vücuda zararları bakımından ise kişinin yaşama ve sağlık hakkını tehdit etmektedir.

Kumar da ekonomik haklara darbe vurmaktadır. Kişinin ibadet, düşünce, eğitim gibi temel haklarını engellemektedir. Kumar oynanan yerler yaşama ve sağlık hakkını tehdit eden ortamlardır. Kumar sonunda kavgalar ve geçimsizlikler ortaya çıkmakta, cinayetler işlenebilmektedir. Zararlı alışkanlıklar, insanda telafisi olmayan yaralar açar. Kişinin sosyal, siyasal ve ekonomik haklarına, yaşama ve sağlık hakkına ağır darbe vurur; devam edildiği sürece de ortadan kaldırır. Yüce Allah şöyle buyurur: “Ey iman edenler! (Aklı örten) içki (ve benzeri şeyler), kumar, dikili taşlar ve fal okları ancak, şeytan işi bir pisliktir. Onlardan kaçının ki kurtuluşa eresiniz. Şeytan, içki ve kumarla, ancak aranıza düşmanlık ve kin sokmak; sizi Allah’ı anmaktan ve namazdan alıkoymak ister. Artık vazgeçecek misiniz?”(Mâide Suresi, 90-91. ayetler)